ภาษี

จ่ายเงิน ไม่ได้บิล VAT จะเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้หรือไม่

จ่ายเงิน ไม่ได้บิล VAT จะเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้หรือไม่

บางครั้งผู้ประกอบการไปซื้อของที่ตลาด หรือซื้อมาจากร้านค้า แต่ดันไม่ได้ใบกำกับภาษีกลับมา นักบัญชีบางท่านคงสงสัยว่า ถ้าจ่ายเงินไปแล้ว ไม่ได้ใบกำกับภาษี หรือบิล VAT กลับมาเลย จะไม่สามารถนำมาคิดเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีสำหรับการคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลได้เลยหรือไม่? และอาจส่งผลต่อเสียต่อภาษีของกิจการทั้งหมดเลยหรือเปล่า

บทความนี้เราจะพานักบัญชีไปหาคำตอบกันดีกว่าว่า “จ่ายเงิน ไม่ได้บิล VAT จะเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้หรือไม่” กันค่ะ

ภาษีมูลค่าเพิ่ม และภาษีเงินได้นิติบุคคลต่างกันอย่างไร ?

ภาษีมูลค่าเพิ่ม และภาษีเงินได้นิติบุคคลต่างกันอย่างไร
ภาษีมูลค่าเพิ่ม และภาษีเงินได้นิติบุคคลต่างกันอย่างไร

อันดับแรก เรามาแยกความแตกต่างระหว่างภาษีมูลค่าเพิ่มกับภาษีเงินได้นิติบุคคลกันก่อนค่ะ โดยภาษีทั้ง 2 ประเภทนี้ล้วนเกี่ยวข้องกับกิจการนะคะ แต่จะมีลักษณะภาษีที่ต่างกัน คือ

ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT)

ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) เป็นภาษีทางอ้อมที่เรียกเก็บจากการขายสินค้า และให้บริการ โดยผู้ที่เสียภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมายก็คือผู้ประกอบการจด VAT และเวลาชำระเงินค่าสินค้าหรือค่าบริการ จะมีการคิดราคา VAT 7% จากผู้ซื้อ หรือผู้ใช้บริการเพิ่มเติมด้วย

โดยกิจการจด VAT ต้องยื่นภาษีมูลค่าเพิ่มต่อกรมสรรพากรทุกเดือน พร้อมด้วยเอกสารประกอบต่าง ๆ เช่น

  • รายงานภาษีซื้อ–ขาย (กิจการมีหน้าที่จัดทำขึ้น)
  • ใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป
  • ใบกำกับภาษีซื้อ
  • ใบกำกับภาษีขาย
เอกสารที่สำคัญสำหรับภาษีมูลค่าเพิ่ม คือ ใบกำกับภาษีซื้อฉบับจริงเท่านั้น เพราะว่าต้องนำมาแบบเป็นหลักฐานของภาษีซื้อที่เราได้ใช้สิทธิในการขอเคลม VAT ไงล่ะ

หรือให้เข้าใจง่ายๆ คือ อะไรที่เราต้องขอคืนสรรพากร เอกสารต้องเป๊ะ ข้อมูลถูกต้องครบถ้วนมากที่สุดไงล่ะ

ภาษีเงินได้นิติบุคคล (CIT)

ส่วนภาษีเงินได้นิติบุคคล (CIT) เป็นภาษีทางตรงที่รัฐบาลเรียกเก็บจากกิจการ หรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่จดทะเบียนตามประมวลกฎหมายแพ่ง และพาณิชย์ โดยทั่วไปแล้วจะมีการคำนวณภาษีจากกำไรสุทธิของบริษัทค่ะ

เมื่อถึงเวลาที่กิจการจะต้องยื่นภาษีเงินได้นิติบุคคลต่อกรมสรรพากรปีละ 2 ครั้ง โดยในช่วงกลางปีจะเป็นการยื่นแบบภาษี ภ.ง.ด. 51 และช่วงปลายปีจะต้องยื่นแบบ ภ.ง.ด. 50 พร้อมกับเอกสารสำคัญในการนำมาเป็นหลักฐานค่าใช้จ่ายทางภาษี สำหรับใช้คำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคล ดังนี้

  • ใบกำกับภาษี
  • ใบเสร็จรับเงิน
  • ใบรับเงิน
  • ใบสำคัญรับเงิน
  • ใบรับรองแทนใบเสร็จรับเงิน (หากไม่มีใบเสร็จรับเงินตัวจริง)
เอกสารที่ได้กล่าวถึงข้างต้น สามารถใช้เป็นหลักฐานจ่ายชำระของกิจการได้ ทุกคนน่าจะคุ้นเคยกับใบกำกับภาษี หรือใบเสร็จรับเงินกันอยู่แล้ว

แต่ใบอื่นๆ เช่น ใบรับเงิน ใบสำคัญรับเงิน หรือ ใบรับรองแทนใบเสร็จรับเงิน เอกสารเหล่านี้เป็นเอกสารที่สรรพากรกำหนดไว้ว่า หากมีก็สามารถนำมาเป็นรายจ่ายทางภาษีเงินได้นิติบุคคลได้เช่นกัน แต่ข้อมูลและเอกสารประกอบต่างๆ ก็ต้องเป็นไปตามเงื่อนไขเช่นกัน เช่น ใบสำคัญรับเงิน จะต้องเกี่ยวข้องกับธุรกิจแนบสำเนาบัตรประชาชน ของผู้รับเงินด้วย


สามารถมาลองดูหลักฐานการจ่ายเงินและเอกสารแนบต่างๆ ควรมีอะไรบ้างได้ที่บทความนี้เลย
หลักฐานการจ่ายเงินที่สำคัญ ใช้เป็นค่าใช้ทางภาษีได้ทำยังไงบ้าง?

เมื่อเข้าใจความแตกต่างระหว่างภาษี 2 ประเภทนี้แล้ว หลายคนก็จะเริ่มเห็นความเกี่ยวเนื่องระหว่างภาษีมูลค่าเพิ่ม กับค่าใช้จ่ายทางภาษีที่ชัดขึ้น

ซึ่งคำว่าค่าใช้จ่ายทางภาษีในที่นี้หมายถึง แต่ใบกำกับภาษี หรือบิลVAT เป็นตัวแปรที่มีผลต่อราคาซื้อและขายที่กิจการต้องนำส่ง VAT นั่นเองค่ะ 

ใบกำกับภาษี หรือบิล VAT คืออะไร ?

ใบกำกับภาษี คือ เอกสารหลักฐานที่ผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มมีหน้าที่ต้องจัดทำ และออกให้กับผู้ซื้อ ทุกครั้งที่มีการขายสินค้า เพื่อแสดงมูลค่าของสินค้า และราคาภาษีมูลค่าเพิ่มที่ผู้ประกอบการเรียกเก็บในแต่ละครั้ง ลักษณะของใบกำกับภาษีจะมีทั้งหมด 3 แบบ ได้แก่

  1. ใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป
  2. ใบกำกับภาษีอย่างย่อ
  3. เอกสารอื่นที่ถือเป็นใบกำกับภาษี เช่น ใบเพิ่มหนี้ ใบลดหนี้ ใบเสร็จรับเงินที่ส่วนราชการออกให้ในการขายทอดตลาด และ ใบเสร็จรับเงินของกรมสรรพากร กรมศุลกากร หรือกรมสรรพสามิต เฉพาะส่วนที่เป็นภาษีมูลค่าเพิ่ม

ผู้ประกอบการ รวมทั้งบุคคลธรรมดาที่ได้จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) มักจะมีการซื้อ-ขายสินค้า และบริการกับลูกค้าทั้งที่จดทะเบียน VAT และไม่ได้จดทะเบียน VAT จึงนำไปสู่การออกใบกำกับภาษีและเอกสารอื่น ๆ ในกรณีต่าง ๆ ค่ะ ดังนี้

จด VAT แล้ว ออกเอกสารอะไร
จด VAT แล้ว ออกเอกสารอะไร
จด VAT แล้ว ต้องออกบิล VAT ยังไง
จด VAT แล้ว ต้องออกบิล VAT ยังไง

แต่ละกรณีจะมีการออกใบกำกับภาษีที่ต่างกัน ขอแนะนำให้ทุกคนลองดูภาพประกอบตามไปด้วยนะคะ แล้วจะพบว่า

  • บุคคลธรรมดา / นิติบุคคลที่ได้จดทะเบียน VAT จะมีการออกใบกำกับภาษีให้กับผู้ซื้อหรือผู้ใช้บริการเสมอ
  • ในขณะเดียวกัน บุคคลธรรมดา / นิติบุคคลที่ไม่ได้จดทะเบียน VAT จะไม่ออกใบกำกับภาษีให้กับผู้ซื้อหรือผู้ใช้บริการ แต่ออกเป็นหลักฐานการซื้ออื่น ๆ เช่น ใบเสร็จรับเงิน หรือใบรับเงินเพียงเท่านั้น

กิจการออกใบกำกับภาษีไม่ได้ ถือว่าผิดหรือไม่ ?

เราจะต้องพิจารณากันก่อนค่ะว่า บริษัทนั้นเป็นบริษัทที่เข้าข่ายจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มหรือไม่ ?

หากผู้ประกอบการไม่ได้ จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม ก็ไม่มีสิทธิ์ออกใบกำกับภาษีให้กับผู้ซื้อ หรือผู้ใช้บริการ รวมไปถึงผู้ประกอบการรายได้เกิน 1.8 ล้านบาท แต่ยังไม่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มด้วย (ก็ไม่มีสิทธิ์ออกใบกำกับภาษีจนกว่าจะไปจด VAT) นะ

ดังนั้น จึงสรุปได้ว่า กิจการใดที่ออกใบกำกับภาษีไม่ได้ ไม่ถือว่าเป็นความผิดเพราะเป็นผู้ประกอบการที่ไม่ต้องจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มตามกฎหมายนั่นเองค่ะ

เช็กรายชื่อผู้ประกอบการจด VAT ง่ายๆ ได้ที่นี่: ข้อควรรู้ วิธีการตรวจสอบผู้ประกอบการรายชื่อ Vat ถ้าไม่เช็กกระทบอะไรบ้าง

ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับค่าใช้จ่ายทางภาษี (เงินได้นิติบุคคล) ไม่จำเป็นต้องใช้บิลVAT เสมอก็ได้นะ

หลังจากที่ทำความเข้าใจกับหัวข้อข้างต้นกันเรียบร้อยแล้ว ถึงเวลาที่นักบัญชีหลายคนจะได้หาคำตอบเสียทีว่า “กิจการจ่ายเงิน แต่ไม่ได้ใบกำกับภาษีจะเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้ไหม” กันแล้วค่ะ 

โดยปกติแล้ว เวลาซื้อสินค้า หรือบริการเพื่อใช้ดำเนินงานในกิจการ มักจะได้หลักฐานการซื้อกลับมาเสมอ บางครั้งก็เป็นใบเสร็จรับเงิน บางทีก็เป็นใบกำกับภาษี ต้องทำความเข้าใจก่อนว่า ผู้ที่รับเงินมีหน้าที่ออกเอกสารแบบไหน

ถ้าเค้าไม่ได้จดทะเบียน VAT ก็จะไม่สามารถออกใบกำกับภาษีให้เราได้ เราก็ไม่มีสิทธิ์เคลมภาษีซื้อ (กรณียื่นแบบภาษีมูลค่าเพิ่ม)

แต่เรามีสิทธิ์บันทึกบัญชีค่าใช้จ่าย และถือเป็นรายจ่ายทางภาษีเงินได้นิติบุคคล เพราะว่าเราได้รับหลักฐานอื่น พิสูจน์ได้ว่าใครเป็นผู้รับเงิน ได้แก่ ใบเสร็จรับเงิน ใบสำคัญรับ หรือใบรับรองแทนใบเสร็จ

แบบนี้อย่าจำสับสนนะคะ และไปเหมารวมว่า การไม่ได้รับใบกำกับภาษี ถือว่าเป็นรายจ่ายทางภาษีเงินได้นิติบุคคลไม่ได้ อันนี้เป็นเรื่องที่เข้าใจผิดมหันต์เลยค่ะ

บทสรุป

ค่าใช้จ่ายใด ๆ ที่ทางกิจการจ่ายออกไปเป็นค่าสินค้า หรือค่าบริการ ล้วนเป็นต้นทุนของกิจการที่สามารถเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้ แต่ต้องมีหลักฐานการจ่ายเงินที่ถูกต้องตามกฎหมายซึ่งไม่จำเพาะเจาะจงแค่ใบกำกับภาษีอย่างเดียว เพราะบางกิจการไม่ได้จด VAT ก็มีแค่ใบเสร็จรับเงิน หรือใบรับเงิน (ไม่ใช่เรื่องผิดอะไร)


เพราะฉะนั้นแล้ว นักบัญชีคนไหนที่เผลอเข้าใจมาตลอดว่า บิลที่ไม่มี VAT ไม่สามารถเป็นค่าใช้จ่ายทางภาษีได้ ขอแนะนำให้ลองทบทวนความเข้าใจเรื่องภาษีเงินได้นิติบุคคลและภาษีมูลค่าเพิ่มอีกสักนิด เพื่อไม่ได้เสียสิทธิ์ในอนาคตค่ะ

อยากเข้าใจเกี่ยวกับภาษีมูลค่าเพิ่ม มากขึ้นกว่าเดิม แนะนำคอร์สนี้: รู้จักภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) ทั้งระบบ

สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ Line: @cpdacademy

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

ยอมรับทั้งหมด
จัดการความเป็นส่วนตัว
  • เปิดใช้งานตลอด

บันทึกการตั้งค่า