ความรู้บัญชี

วิเคราะห์สินค้าทำอย่างไร 4 เรื่องที่นักบัญชีช่วยวิเคราะห์ได้

นักบัญชีช่วยวิเคราะห์สินค้าได้อย่างไรบ้าง?

สินค้าคงเหลือเป็นบัญชีที่สำคัญมากๆ สำหรับธุรกิจผลิตและซื้อมาขายไป ทุกวันนี้หลายๆ ธุรกิจประสบปัญหาว่าสินค้าล้นสต็อกหรือว่าสินค้าขาดมือ มีไม่เพียงพอกับความต้องการ แล้วเราในฐานะนักบัญชีจะช่วยเจ้าของธุรกิจวิเคราะห์สินค้าคงเหลือได้ยังไงบ้าง เราลองมาทำความเข้าใจ 4 เรื่องที่นักบัญชีช่วยเจ้าของธุรกิจวิเคราะห์สินค้าได้ค่ะ

1. สินค้าขายดีไหม

สินค้าที่เป็นสินทรัพย์ในธุรกิจ ใครๆ ก็อยากให้มันขายดีๆ แต่คำว่าขายดีเราชี้วัดจากอะไรได้บ้าง

ส่วนใหญ่แล้ว เรามักจะเช็คได้จากรายงานยอดขายตามสินค้า และลองดึงข้อมูลออกมาเปรียบเทียบยอดขายของสินค้า Top5 ว่าเกิดจากสินค้าอะไรบ้าง

นอกจากนี้ยังไม่พอ เราลองเช็คสินค้าที่ยอดขายแย่ๆ Top5 เพิ่มเติมดูหน่อยว่ามีความผิดปกติอะไรไหม สินค้าบางอย่างได้มาต้นทุนต่ำมากๆ ตั้งราคาขายไว้ กำไรก็เยอะเลย แต่ไม่สามารถทำยอดขายได้ นั่นแปลว่า สินค้าก็ยังไม่สามารถเปลี่ยนเป็นกำไรที่แท้จริงให้ธุรกิจได้เช่นกัน

แบบนี้นักบัญชีควรเข้าไปเช็ค และบอกเจ้าของธุรกิจแต่เนิ่นๆ ว่าสินค้าชนิดไหนขายดี และสินค้าชนิดไหนขายแย่ แล้วเราควรจะทำอย่างไรกับสินค้าที่ขายได้แย่ๆ ดีนะ

2. วิเคราะห์การหมุนเวียนสินค้า (Inventory turnover) 

ถัดมาเป็นวิธีการวิเคราะห์การหมุนเวียนของสินค้าว่าในภาพรวมแล้วสินค้าของเรานั้นมีการหมุนเวียนเป็นอย่างไรบ้าง ด้วยอัตราส่วนการหมุนเวียนของสินค้า สูตรคำนวณตามนี้

อัตราการหมุนของสินค้าคงเหลือ (Inventory turnover) = ต้นทุนขาย / สินค้าคงเหลือ

ถ้าแปลความแบบง่ายๆ เราเพียงแค่ต้องการจะเช็คว่าสินค้าคงเหลือนั้น สามารถเปลี่ยนไปเป็นต้นทุนขาย (ขายออก) ได้รวดเร็วขนาดไหน

ยิ่งอัตราการหมุนของสินค้าเยอะ ยิ่งแปลว่า สินค้าที่ซื้อมาหรือผลิตไว้ มีรอบหมุนใน 1 ปีเยอะ แปลว่า ขายได้รวดเร็วดีนั่นเองค่ะ

การหมุนเวียนของสินค้า
การหมุนเวียนของสินค้า

ตัวอย่างเช่น บริษัท CPD Academy มีสินค้าคงเหลือ = 27,000 บาท และมีต้นทุนขาย = 363,000 บาท

อัตราการหมุนของสินค้าคงเหลือ (Inventory turnover)  = 363,000 / 27,000  = 13.44 รอบ

แปลว่า ใน 1 ปี บริษัท CPD Academy ซื้อสินค้ามาแล้วขายออกไปได้ทั้งหมด 13.44 รอบ นั่นเอง ถ้าลองเปรียบเทียบกับปีก่อนตัวอัตราส่วนเดียวกันเราก็จะรู้เลยล่ะว่า เราหมุนเวียนสินค้าได้ดีมากขึ้นกว่าเดิมไหม

สินค้าที่หมุนเวียนเร็วนั้น บ่งบอกว่าเราสามารถหาเงินจากสินค้านี้ได้เร็วขึ้น และในทางกลับกันเราเองก็ต้องสต๊อกสินค้าไว้ให้เพียงพอด้วยเช่นกัน

3. วิเคราะห์ระยะเวลาการถือสินค้า (Days in Inventory) 

ถ้านักบัญชีคนไหนคิดว่าการคำนวณอัตราการหมุนของสินค้านั้นสับสนและแปลความยาก ลองใช้วิธีคำนวณระยะเวลาในการถือสินค้าทดแทนดูได้ค่ะ

สูตรที่ใช้คำนวณมีตามนี้

ระยะเวลาการถือครองของสินค้าคงเหลือ (Day in Inventory)   = 365 Day / อัตราการหมุนของสินค้าคงเหลือ หรือ 365 x สินค้าคงเหลือ / ต้นทุนขาย

จำนวนวันที่ถือสินค้า
จำนวนวันที่ถือสินค้า

ตัวอย่างเช่น จากข้อมูลเดิมของ บริษัท CPD Academy เราเอามาคำนวณจำนวนวันที่ถือครองสินค้าได้ตามนี้

ระยะเวลาการถือครองของสินค้าคงเหลือ (Day in Inventory)   = 365 x 27,000/363,000   = 27.14 วัน

ระยะเวลาการถือครองสินค้าคงเหลือ 27.14 วัน หมายถึง โดยบริษัท CPD Academy ต้องถือสินค้าไว้จำนวน 27.14 วันกว่าที่จะขายสินค้าได้ ถ้าสมมติในอดีตถือสินค้าไว้ 30 วัน ปัจจุบันจำนวนวันน้อยลงแปลว่า บริษัทบริหารสินค้าได้ดีกว่าเดิม

แต่ถ้าสมมติในอดีต สินค้าถือไว้ 7 วันก็ขายได้แล้ว แต่ปัจจุบันใช้เวลาตั้ง 27 วันเราอาจต้องไปเช็คต่อว่าสินค้าที่หมุนช้าเป็นสินค้าชนิดไหนกันแน่

4. วิเคราะห์กำไรของสินค้า

สินค้าทุกชิ้นที่เลือกเข้ามาขาย หรือว่าเลือกผลิต ควรจะมีกำไรในขั้นต้นใช่ไหมคะ แต่บางครั้งเจ้าของธุรกิจเองก็ไม่รู้ว่าจะคำนวณกำไรของสินค้าอย่างไรบ้าง

วิธีวิเคราะห์กำไรขั้นต้นของสินค้าทำได้จากสูตรนี้

กำไรขั้นต้น = (ราคาขาย – ต้นทุนสินค้า)/ราคาขาย

ยกตัวอย่างเช่น

ผลิตน้ำมันหอมระเหยขาย ตั้งราคาไว้ขวดละ 100 บาท แต่มีต้นทุนค่าซื้อน้ำมัน ค่ากลิ่น ค่าบรรจุขวด รวมแล้ว 80 บาท แปลว่าอัตรากำไรขั้นต้น จะคำนวณได้

กำไรขั้นต้น = (100 – 80)/100 = 20%

ยิ่งมีกำไรขั้นต้นเยอะก็ยิ่งปลอดภัยเพราะว่าเรายังเหลือที่ว่าง สำหรับการทำการตลาด บริหารร้านค้า หรือมีค่าใช้จ่ายขนส่งเพิ่มเติม

ตัวอย่างนี้เป็นเพียงแค่วิธีวิเคราะห์กำไรจากสินค้าขั้นต้นเท่านั้น แต่ถ้าอยากวิเคราะห์กำไรแบบทุกแง่มุม แนะนำอ่านเพิ่มเติมที่นี่เลย : ความสามารถในการทำกำไรคืออะไร วิเคราะห์แบบไหนได้บ้าง

โดยสรุปแล้ว นักบัญชีช่วยเจ้าของธุรกิจวิเคราะห์เรื่องสินค้าได้ ตั้งแต่เรื่องขายได้ไหม หมุนเวียนเร็วหรือเปล่า ถือสินค้าไว้นานเกินไปไหม จนกระทั้งกำไรขั้นต้นของสินค้าแต่ละตัว ซึ่งสรุปง่ายๆ ตามภาพได้ดังนี้

สรุปการวิเคราะห์สินค้า
สรุปการวิเคราะห์ สินค้า

ถ้าธุรกิจบริหารจัดการสินค้าได้ดี ก็มีโอกาสที่จะสร้างเงินกลับมาได้เร็วขึ้น ซึ่งนักบัญชีเองอาจไม่ได้แค่บันทึกข้อมูลอย่างเดียว แต่ยังช่วยวิเคราะห์ข้อมูลได้ด้วย ลองดูนะคะ วิเคราะห์สินค้านั้นไม่ยากอย่างที่คิดค่ะ

และสำหรับใครที่อยากแนะนำเจ้าของธุรกิจให้จัดการสต็อกให้เป็นระเบียบ จะได้วิเคราะห์สินค้าได้ง่ายขึ้น ลองอ่านบทความนี้เพิ่มเติมเลย:

สรุปวิธีจัดการสต๊อกสินค้าอย่างง่าย (ด้วยตัวเอง)

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

ยอมรับทั้งหมด
จัดการความเป็นส่วนตัว
  • เปิดใช้งานตลอด

บันทึกการตั้งค่า