เมื่อเวลาเราอ่านงบการเงิน และทำความเข้าใจมีอยู่หลายบัญชีที่สำคัญและมีมูลค่าเป็นจำนวนมากที่จะต้องเปิดเผยข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อให้ผู้ใช้งบการเงินได้รับข้อมูลเพื่อนำไปใช้งานต่อ หนึ่งในบัญชีที่สำคัญก็คือ “สินทรัพย์ถาวร” หรือ บัญชีที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ที่แสดงรายการในหน้างบการเงิน รวมไปถึงในหมายเหตุประกอบงบการเงินด้วย แล้วบัญชีพวกนี้ในงบการเงินบอกอะไรกับเราบ้าง ลองไปเรียนรู้พร้อมๆ กันค่ะ
1. อยู่ตรงไหนในงบแสดงฐานะการเงิน
งบแสดงฐานะการเงินเป็นการแสดงข้อมูลเกี่ยวกับ สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของผู้ถือหุ้นค่ะ ซึ่งสามารถนำเสนอในรูปแบบของสมการดังนี้
สินทรัพย์ = หนี้สิน + ส่วนของเจ้าของ
บัญชีที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ก็จะอยู่ในส่วนของหัวข้อ สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน ชื่อ “ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์” เลยค่ะ มียอดคงเหลือเพื่อแสดงการเปรียบเทียบ 2 ปี
2. อยู่ตรงไหนในงบกำไรขาดทุน
งบกำไรขาดทุน แสดงข้อมูลเกี่ยวกับผลการดำเนินงาน จะมี 2 ส่วนใหญ่ๆ คือ รายได้ และ ค่าใช้จ่าย เพื่อนๆงงไหมคะ
เอ้า นี่กำลังพูดถึงบัญชีที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ แล้วมาเกี่ยวอะไรกับงบกำไรขาดทุน
ในส่วนบัญชีที่เกี่ยวข้องกัน ก็คือ บัญชีค่าเสื่อมราคาค่ะ ซึ่งเราทยอยรับรู้ค่าใช้จ่ายตามอายุการใช้งาน
ค่าเสื่อมราคานี้จะแฝงอยู่ได้ในแต่ละหมวดของค่าใช้จ่าย ขึ้นอยู่กับว่าวัตถุประสงค์การใช้งานของสินทรัพย์ คืออะไร อย่างเช่น เครื่องจักรผลิตสินค้า ค่าเสื่อมราคาจะเป็นส่วนหนึ่งของต้นทุนขาย และในส่วนตัวอย่างนี้เป็นเครื่องตกแต่งสำนักงาน ค่าเสื่อมราคาจะเป็นส่วนหนึ่งของค่าใช้จ่ายในการบริหาร
ยกตัวอย่างเช่น
เครื่องตกแต่งสำนักงาน อายุการใช้งาน 5 ปี ราคาทุน 1,000,000 บาท
ค่าเสื่อมราคาที่ต้องทยอยรับรู้คือ ปีละ 200,000 บาท
ค่าเสื่อมราคาก็อยู่ในหมวดของบัญชีค่าใช้จ่าย เรียกว่า “ค่าใช้จ่ายในการบริหาร” แต่งบกำไรขาดทุนนี้จะวิเคราะห์ยากหน่อยนะคะ เพราะว่า ค่าใช้จ่ายในการบริหาร ก็มีหลายบัญชีอยู่ในก้อนเดียวที่แสดงมูลค่าในงบกำไรขาดทุน เราจึงต้องหาข้อมูลเพิ่มเติมอ่านเพื่อวิเคราะห์ให้ได้ นั่นก็คือ ลองไปอ่านหมายเหตุประกอบงบการเงิน ในหัวข้อถัดไปกันค่ะ
3. หมายเหตุประกอบงบการเงิน บอกอะไรบ้าง
หมายเหตุประกอบงบการเงิน เป็นส่วนที่นำเสนอข้อมูลเพิ่มเติม เกี่ยวกับวิธีบันทึกบัญชี ข้อสมมติฐาน การเปิดเผยข้อมูลที่ช่วยให้ผู้ใช้งบการเงินอ่านงบแล้วเข้าใจรายละเอียดภายในงบการเงินได้มากยิ่งขึ้น
และหมายเหตุประกอบงบการเงินที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ จะยังสามารถบอกอะไรได้บ้างไปดูกันในหัวข้อถัดไปค่ะ
3.1 ระหว่างปีเกิดอะไรขึ้นบ้าง
ตามมาตรฐานรายงานการเงินบอกไว้ว่า ต้องเปิดเผยรายการเคลื่อนไหวของสินทรัพย์และค่าเสื่อมราคาสะสม ในหมายเหตุประกอบงบการเงินเรื่อง “ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์”
อธิบายง่ายๆ เราขอแบ่งแบบนี้ค่ะ ในตารางการเคลื่อนไหวหมายเหตุงบการเงิน จะมีอยู่ 4 ช่อง ตามนี้
ช่องที่ 1 เป็นราคาทุนที่เพิ่มขึ้น หมายถึง กิจการซื้อสินทรัพย์เข้ามาเพิ่ม สามารถดูได้รายบรรทัดว่ากิจการได้ซื้อทรัพย์สินประเภทใด เพิ่มในงวดงบการเงิน
ช่องที่ 2 เป็นรายการลดลงของรายการราคาทุน หมายถึง มีการขายหรือตัดจำหน่ายทรัพย์สินระหว่างปีออกไป สามารถดูได้รายบรรทัด ว่ากิจการขายทรัพย์สินประเภทใด ออกไปบ้างในงวดงบการเงิน
ช่องที่ 3 เป็นรายการเพิ่มขึ้นของค่าเสื่อมราคาสะสม หมายถึง การบันทึกบัญชีค่าเสื่อมราคาของสินทรัพย์ที่มีอยู่ของกิจการ
ค่าเสื่อมราคาสะสมที่เพิ่มขึ้น มันก็คือ ค่าเสื่อมราคา ที่บันทึกเป็นค่าใช้จ่ายในระหว่างปีนั่นเองค่ะ
ช่องที่ 4 เป็นรายการลดลงของค่าเสื่อมราคาสะสม หมายถึง มีค่าเสื่อมสะสมที่เราตัดออกไปเท่าใดเมื่อมีการขายหรือตัดจำหน่ายทรัพย์สินระหว่างปีค่ะ
3.2 อนาคตเกิดอะไรขึ้นบ้าง
จากคำอธิบายในหมายเหตุประกอบงบการเงิน พออ่านแล้วอาจจะดูงงๆ ต้องไปเปิดอ่านเพิ่มเติมข้อนั้น ข้อนี้ แต่ข้อนี้ก็มีความสำคัญมากนะคะ เนื่องจากเป็นการบอกถึงสถานภาพทางการเงิน ว่าสินทรัพย์ที่เรามีอยู่แล้วเพิ่มขึ้น เพิ่มขึ้นจากการซื้อเงินสด หรือว่าเพิ่มขึ้นจากการกู้ยืม หรือเจ้าหนี้ลิสซิ่ง ซึ่งจะบอกได้ถึงสภาพทางการเงินของกิจการ และภาระในอนาคตที่กิจการจะต้องมีสภาพคล่องพอที่จะจ่ายชำระหนี้ตามกำหนด และอีกข้อคือสินทรัพย์ที่อยู่ในบัญชีที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ นำไปติดหลักประกันกับสถาบันการเงินหรือไม่
4. Ratio ที่เกี่ยวข้อง
Fixed Asset Turnover อัตราส่วนหมุนเวียนของสินทรัพย์ถาวร อัตราส่วนบอกถึง ความสามารถในการสร้างรายได้จากสินทรัพย์ที่ลงทุนไป
อัตราส่วนหมุนเวียนของสินทรัพย์ถาวร = | ยอดรายได้ / สินทรัพย์ถาวรถัวเฉลี่ย |
คำตอบจะได้เป็นจำนวนเท่านะคะ ยิ่งจำนวนเท่ามากเท่าไหร่ ก็ยิ่งดีค่ะ
5. วิเคราะห์บัญชีที่ดิน อาคารและอุปกรณ์
ปี | รายได้ | สินทรัพย์ | สินทรัพย์ถาวรถัวเฉลี่ย |
2565 | 20,338,000 | 14,935,980 | (14,935,980+ 15,040,000)/2 = 14,987,990 |
2564 | 35,030,000 | 15,040,000 | (15,040,000 + 16,000,000)/2 = 15,520,000 |
2563 | 40,000,000 | 16,000,000 |
ปี 2565 Fixed Asset Turnover | 20,338,000 / 14,987,990 | 1.35 | เท่า |
ปี 2564 Fixed Asset Turnover | 35,030,000 / 15,520,000 | 2.26 | เท่า |
Fixed Asset Turnover : อัตราส่วนหมุนเวียนของสินทรัพย์ถาวร อัตราส่วนนี้บ่งบอกถึงความสามารถในการสร้างรายได้จากที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ที่ลงทุนไป เมื่อพิจารณาเทียบกับปีก่อนพบว่ากิจการมีความสามารถในการสร้างรายได้ลดลง 0.91 เท่า (2.26 เท่า – 1.35 เท่า ) เนื่องจากมีสัดส่วนรายได้ที่ลดลงอย่างมาก จำนวน 14.69 ล้านบาท (35.03 – 20.34 ล้านบาท ) เมื่อเทียบกับสินทรัพย์ถาวรเฉลี่ยที่ลดลงตามปกติของการตัดค่าเสื่อมราคา ซึ่งอาจบ่งบอกว่าเงินที่ลงทุนนั้น สามารถสร้างรายได้กลับมาได้ลดลงอย่างมีสาระสำคัญเมื่อเทียบกับปีก่อน
จากงบการเงินก็สามารถบอกอะไรได้หลายสิ่ง เพื่อผู้ใช้งบการเงินที่จะนำข้อมูลไปใช้เพื่อการตัดสินใจ และถ้าหากยิ่งนักบัญชีอย่างเราสามารถที่จะวิเคราะห์งบให้ผู้บริหารมีความเข้าใจได้ ก็จะสามารถเป็นนักบัญชีที่มีคุณสมบัติที่หายากนะคะ จะทำให้เราสามารถสร้างคุณค่าในวิชาชีพเราได้ด้วยค่ะ แถมเราเองก็ยังมีความรู้ความเข้าใจของการจัดทำงบการเงินในหัวข้อที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพด้วยค่ะ
ถ้าหากนักบัญชีสามารถวิเคราะห์งบการเงินได้จะมีข้อดีอย่างไร ลองมาอ่านบทความนี้กันค่ะ
วิเคราะห์งบการเงินเป็น เพิ่มค่าตัวนักบัญชีได้ยังไง
อบรมบัญชีเก็บชั่วโมง CPD ออนไลน์ง่ายๆ ได้ที่บ้าน
Line: @cpdacademy หรือ https://lin.ee/36U1ks0Y