สำหรับการวางแผนกำไรเป็นกลยุทธ์วิธีบริหารเงินธุรกิจที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง ถ้าธุรกิจมีกำไรเยอะ เงินสดที่กลับเข้ามาในธุรกิจก็ยิ่งเยอะเช่นเดียวกัน วิธีการในการวางแผนกำไรทำได้ไม่ยากค่ะ นุชจะพามาทำความรู้จักกับ “การวิเคราะห์จุดคุ้มทุน” ค่ะ ซึ่งจะช่วยให้นักบัญชีทุกท่านได้มีข้อมูลสำหรับการวางแผนกำไร เพื่อช่วยเป็นแนวทางในการบริหารงานของกิจการต่อไปนั่นเองค่ะ

ก่อนอื่นเรามีดูความหมายของเจ้า จุดคุ้มทุนกันก่อนเลยนะคะ ว่าคืออะไร
จุดคุ้มทุน (Break-Event Point) คืออะไร
จุดคุ้มทุน หมายถึง จุดที่ปริมาณขายสินค้าหรือยอดขายรวมที่ทำให้กำไรเท่ากับศูนย์เป๊ะ
สูตรในการคำนวน คือ รายได้รวม (Total Revenue) = ต้นทุนรวม (Total Cost)
ซึ่งจุดนี้เรียกง่ายๆ ได้ว่า เราจะไม่มีกำไรหรือขาดทุนเลย
ต้นทุนแบ่งเป็น 2 ประเภท
ก่อนจะไปคำนวณหาจุดคุ้มทุนได้ ต้องทำความรู้จักประเภทต้นทุนก่อน

1. ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost: FC)
ต้นทุนที่มีจำนวนคงที่ไม่เปลี่ยนแปลงไปตามปริมาณการผลิต
2. ต้นทุนผันแปร (Variable Cost: VC)
ต้นทุนที่เปลี่ยนแปลงเป็นสัดส่วนโดยตรงกับปริมาณการขายหรือผลิต ต้นทุนผันแปรจะเพิ่มขึ้นหรือลดลงตามระดับปริมาณการขายหรือผลิตที่เพิ่มขึ้นหรือลดลง
วิธีคำนวณหาจุดคุ้มทุน
การคำนวณจุดคุ้มทุน จะใช้สูตร 2 สูตรนี้นะคะ
- Q = ปริมาณที่ขาย/ผลิต ณ จุดคุ้มทุน
- FC = ต้นทุนคงที่
- VC = ต้นทุนผันแปรต่อหน่วย
- P = ราคาขายต่อหน่วย
- TR = รายรับรวม ณ จุดคุ้มทุน
สูตร 1 หาปริมาณ (Q) ณ จุดคุ้มทุน | |
Q ปริมาณที่ขาย/ผลิต ณ จุดคุ้มทุน = | FC / P – VC |
สูตร 2 หารายได้รวม (TR) ณ จุดคุ้มทุน | |
TR รายรับรวม ณ จุดคุ้มทุน = | P x Q |
ตัวอย่างวิธีคำนวณหาจุดคุ้มทุน
บริษัท CPD Academy จำกัด มีต้นทุนคงที่ 60,000 บาท ขายสินค้าราคาหน่วยละ 11 บาท มีต้นทุนผันแปรหน่วยละ 5 บาท บริษัท CPD Academy จำกัด ต้องขายสินค้าจำนวนกี่ชิ้นจึงจะไม่ขาดทุน และมีรายรับรวม ณ จุดคุ้มทุนกี่บาท
สูตร | การคำนวณ | ผลลัพธ์ |
Q ปริมาณที่ขาย/ผลิต ณ จุดคุ้มทุน | FC / P – VC | |
(60,000 )/(11 −5) | 10,000 ชิ้น | |
TR รายรับรวม ณ จุดคุ้มทุน | P x Q | |
11 x 10,000 | 110,000 บาท |
หากนักบัญชีท่านไหนอยากอธิบายเจ้าของธุรกิจเกี่ยวกับจุดคุ้มทุนได้ดียิ่งขึ้น แนะนำตัวอย่างนี้เลยค่ะ: วิธีคำนวณจุดคุ้มทุน
การวางแผนกำไร ด้วยการวิเคราะห์จุดคุ้มทุน
จากจุดคุ้มทุนที่เราคำนวณเป็นแล้ว ต่อมาลองมาวางแผนกำไรกันค่ะ ถ้าอยากได้กำไรเท่านี้ ต้องขายให้ได้เท่าไรนะ
วิธี 1 กำหนดปริมาณขาย (Q) : เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ
สูตร 3 หาปริมาณขาย (Q) เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ | |
Q = | (FC+ Desired Profit)/ (P −VC) |
วิธี 2 กำหนดราคาขาย (P) : เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ
สูตร 4 หารายได้รวม (TR) เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ
สูตร 4 หารายได้รวม (TR) เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ | |
TR = | (FC+ Desired Profit)/ ((P −VC)/P) |
ตัวอย่างวิธีวางแผนกำไร ด้วยการวิเคราะห์จุดคุ้มทุน
บริษัท CPD Academy จำกัด ขายสินค้าราคาหน่วยละ 500 บาท มีต้นทุนคงที่ 100,000 บาท ค่าใช้จ่ายผันแปรหน่วยละ 300 บาท ถ้าบริษัทต้องการกำไรก่อนดอกเบี้ยและภาษี 600,000 บาท บริษัทควรขายสินค้าปริมาณกี่หน่วย และบริษัทจะมีรายรับรวมกี่บาท
คำนวณหาปริมาณขาย (Q) เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ
Q = (100,000 + 600,000)/ (500 −300) = 3,500
คำนวณหารายได้รวม (TR) เพื่อให้ได้กำไรที่ต้องการ
TR = (100,000 + 600,000)/ ((500 −300)/500) = 1,750,000
ข้อจำกัดการวิเคราะห์จุดคุ้มทุน
เวลาที่เราเอาไปประยุกต์ใช้งานจริง บางครั้งมันอาจต้องปรับสูตร ให้มันเหมาะสมกับธุรกิจด้วยค่ะ เพราะวิธีที่เราอธิบายไปมีข้อจำกัดดังต่อไปนี้
1. ราคาขายกำหนดให้มีราคาเดียว ไม่ว่าจะขายมากหรือน้อย
2. ต้นทุนคงที่จะไม่เปลี่ยนแปลงไม่ว่าจะผลิตเพิ่มขึ้นจำนวนเท่าไร
3. ต้นทุนผันแปรต่อหน่วยคงที่
4. วิเคราะห์จุดคุ้มทุนใช้ได้ดีในการวางแผนระยะสั้น
5. ใช้วิเคราะห์สินค้าทีละประเภท
สรุป ประโยชน์การวิเคราะห์จุดคุ้มทุน
จุดคุ้มทุนทำให้เรารู้ว่าเราจะต้องขาย ณ ปริมาณเท่าไรถึงจะคุ้มทุน แล้วก็สามารถกำหนดราคาขายได้ด้วยตนเอง ฉะนั้นปริมาณขายที่เปลี่ยนมีผลต่อกำไร ราคาขายที่เปลี่ยนก็มีผลต่อกำไรเช่นเดียวกัน
สิ่งที่เราต้องทำ ก็คือ พยายามหาปริมาณการขายที่เอื้อมถึง และราคาขายไม่สูง ไม่ต่ำเกินไป คำว่าไม่สูงก็คือว่ามันสามารถแข่งขันในตลาดได้ และไม่ต่ำก็คือ ถูกจนเกินไปเลยต้องใช้พลังงานเยอะในการขายกว่าที่จะได้กำไรตามที่เราต้องการ

และนี่จึงเป็นศาสตร์และศิลป์ในการที่เราจะกำหนดราคาขายอย่างไร จึงอยู่ในจุดที่ลูกค้าก็พอใจและกิจการก็อยู่ได้ และสุดท้ายนักบัญชีและผู้บริหารต้องร่วมกันวางแผนกำไรได้ตามที่เราต้องการนั่นเองค่ะ
นอกจากจุดคุ้มทุนที่ช่วยในการวางแผนการเงิน เรายังมีบทความอื่นๆ ที่ช่วยในวางแผนเงินธุรกิจแนะนำ ลองดูเพิ่มเติมที่นี่เลย
การบริหารเงินสดคืออะไร มีอะไรที่ต้องรู้บ้าง
การบริหารเงินได้ดีเป็นสร้างความมั่งคั่งให้ธุรกิจได้ยังไงบ้าง
มาทำความเข้าใจวิธีการบริหารเงินในธุรกิจในทุกแง่มุมไปพร้อมๆ กันกับคอร์ส “วิธีบริหารเงินธุรกิจที่นักบัญชีควรรู้
อบรมบัญชีเก็บชั่วโมง CPD ออนไลน์ง่ายๆ ได้ที่บ้าน
สอบถามได้ที่ Line: @cpdacademy หรือ https://lin.ee/36U1ks0Y